दोस्रो बजार कमजोर हुँदा प्राथमिक बजार पनि प्रभावित हुने चर्चा चलिरहेका बेला उक्त भनाई चरितार्थ हुने संकेत देखिएको हो । सार्वजनिक कार्यक्रम तथा फोरमहरुमा दोस्रो बजारको अवस्था लगानीकर्ता अनुकुल हुन नसकेको खण्डमा त्यसको असर प्राथमिक बजारमा पनि पर्ने चर्चा नियमति रुपमा हुँदै आएका छन् ।
कुनै समय थियो एफपिओको हल्लाका भरमा कम्पनीको सेयरमूल्यमा तिब्र उछाल आउथ्यो । अनि एफपिओ भरेर लगानीकर्ताले राम्रै कमाई गर्ने गरेका थिए । तर अहिले दोस्रो बजार निरन्तर घट्दै गर्दा लगानीकर्ताको सेयरबजारप्रतिको उत्साह पनि सुस्ताएको अवस्था छ ।
जसले गर्दा एफपिओबाट अल्पकालिन रुपमा कमाई हुने अपेक्षा आम लगानीकर्ताले गर्न सकेका छैनन् । अन्तत दोस्रो बजारमा पनि एफपिओ निष्काशन गर्ने कम्पनीको सेयर मूल्य सुस्ताई रहेको छ, भने अर्कातिर एफपिओ बिक्री गर्न नै कम्पनीहरुलाई हम्मेहम्मे पर्न थालेको छ ।
एनएमबि बैंकले ३३३ रुपैंया प्रतिकित्ताको दरमा गत जेठ ३० गतेदेखि १ करोड १४ लाख १५ हजार १६३ कित्ता एफपिओ बिक्री गरिरहेको छ । यो सामग्री तयार गर्दासम्म उसको एफपिओ झण्डै ५० प्रतिशत सेयर मात्र बिक्री भएको छ । उता दोस्रो बजार बैंकको सेयर कारोबारमा खासै चाप देखिएको छैन । जसका कारण बैंकको सेयर मूल्य समेत ३५१ रुपैंयामा अडिएको छ । यो मूल्य एफपिओभन्दा १८ रुपैंया मात्र बढी हो ।
एक महिनाको एनएमबिको सेयरमूल्यको उतार चढाव हेर्दा निरन्तर तल झरिहरहेको देखिन्छ । यस क्रममा एक महिनाको अवधिमा बैंकको प्रतिकित्ता सेयरमूल्य ४७१ रुपैंयाबाट ३५१ रुपैंयामा झरेको देखिन्छ ।
त्यसै गरि नेपाल बैंकले केही दिनमा नै २८० रुपैंया प्रतिकित्ताको दरमा झण्डै ५ अर्ब रुपैंयाको एफपिओ निष्काशन गर्दैछ । एफपिओ मोह घटेका कारण अहिले एनएमबिले भोगिरहेको सेयर बिक्री नहुने समस्या नेपाल बैंकले पनि भोग्ने देखिन्छ । दोस्रो बजारमा बैंकको प्रतिकित्ता सेयर ३०० रुपैंयामा किनबेच भैरहेको छ । नेपाल बैंकको दोस्रो बजरको सेयर मूल्य एफपिओभन्दा २० रुपैंयाले बढी हो । सेयर निष्काशन सुरु भए पछि यो सेयरमूल्यमा कस्तो असर पर्ला भन्ने चासो आम लगानीकर्तामा छ ।
नेपाल बैंकको विगत १ महिनाको सेयर मूल्यको उतारचढाव हेर्दा निरन्तर घटिरहेको देखिन्छ । एक महिना पहिले ३५५ रुपैंयामा किनबेच भएको बैंकको सेयर मूल्य सोमबार २९८ रुपैंयामा ओर्लिएको थियो । बैंकले यसै साताको अन्तिम वा आगामी साताको सुरुमा १ करोड ७६ लाख ८४ हजार ८५८ कित्ता एफपिओ निष्काशन गर्नेछ ।
उल्लेखित दुवै बैंकको एफपिओ सूचीकरण पश्चात दोस्रो बजारमा अधिक बिक्री चाप आउने डरले पनि प्राथमिक निष्काशनका साथै दोस्रो बजारमा कारोबार भईरहेका सेयरको मूल्य प्रभावित बनेको हो । यसरी दोस्रो बजार र प्राथमिक बजारको तालमेल नमिलेका कारण लगानीकर्ता सेयर आवेदन गर्न पनि पर्ख र हेरको अवस्थामा पुगेका छन् ।
