दीपावलीलाई सुख र समृद्धिको पर्व मानिन्छ। यस चाडमा लक्ष्मी र कुबेरको पूजा गरिन्छ। यस चाड लक्ष्मी र कुबेर देवले हाम्रो घरमा बास गरून्, सुख, ऐश्वर्य र समृद्धि प्राप्त होस् भन्ने कामना हामी सबैको हुन्छ।

त्यसैले यस चाडको लागि हामी महिनौं अगावै घरको सरसफाइ र रंग लगाउन थाल्छौँ। पूरै घर बत्तीले सजाउछौँ। यस पर्वबाट हामीले धेरै पाठहरू सिक्न सक्छौँ, जसलाई अपनाएर हामी लक्ष्मी र कुबेरको आशीर्वाद सधैं हामीमाथि राख्न सक्छौं। आउनुहोस्, वित्तसँग सम्बन्धित केही यस्ता पाठहरूको बारेमा जानौँ, जुन हामी दीपावलीबाट सिक्न सक्छौँ।

आफ्नो पोर्टफोलियोमा भएको फोहोर सफा गर्नु आवश्यक

जसरी दीपावली अघि घर सफा गरिन्छ, त्यसरी नै हामीले हाम्रो आर्थिक पोर्टफोलियोमा लागेका दाग र जालहरू सफा गर्नुपर्छ। जस्तै, नन पर्फमिङ्ग स्टक तथा म्युचुअल फण्डहरू बेच्ने र त्यो पैसा अरू कतै लगानी गर्ने जहाँबाट राम्रो प्रतिफल प्राप्त गर्न सकिन्छ। नन पर्फमिङ्ग एसेट्स स्थानान्तरण गर्नुपर्छ।

दीपावली बोनस प्राप्त गरिसकेपछि, हामी आफ्नो आर्थिक असन्तुलन पनि सन्तुलन गर्न सक्छौँ। हामी हाम्रो सानो ऋण खाता बन्द गर्न सक्छौँ। यदि तपाईंले कुनै साथी वा नातेदारबाट पैसा उधारो लिनुभएको छ भने, तपाईंले दिवाली अघि सबै ऋण तिर्न सक्नुहुन्छ, जसले तपाईंको व्यक्तिगत आर्थिक साथै तपाईंको सामाजिक सम्बन्धमा सुधार ल्याउन टेवा पुग्नेछ।

ज्ञानको दियो जलाऔँ

दीपावलीको दिन दीप प्रज्वलन गरिन्छ ताकि त्यसको प्रकाशले सम्पूर्ण घर उज्यालो होस्। जसरी माटोको सानो दियोले पुरै कोठा उज्यालो बनाउँछ, त्यसैगरी ज्ञानको एउटा सानो दियोले हाम्रो जीवन उज्यालो बनाउन सक्छ। यस ज्ञानको दियो हामी भित्र कहिल्यै ननिभोस् भन्ने प्रयास गर्नुपर्छ।

याद राख्नुहोस्, जुन क्षण हामीलाई सबै कुरा थाहा छ भन्ने लाग्छ, अज्ञानता त्यही क्षणबाट सुरु हुन्छ।

समय द्रुत गतिमा परिवर्तन भइरहेको छ। फाइनान्सको दुनियाँ पनि निकै तीव्र गतिमा अगाडि बढिरहेको छ। यस्तो अवस्थामा हामीले आफ्नो आर्थिक ज्ञान मात्र बढाउने मात्र होइन, बजारसँग अप–टू–डेट पनि रहनुपर्छ। पैसा कमाउनुका साथसाथै त्यसको सही सदुपयोग गर्न पनि सिक्नुपर्छ। पैसाको सही लगानी आजको समयको सबैभन्दा ठूलो आवश्यकता हो। यसका लागि हामीले आफ्नो वित्तीय ज्ञानलाई निरन्तर बढाउँदै लैजानुपर्छ।

आफ्नो वित्तीय ज्ञान बढाउनको लागि, तपाईंले रोबर्ट कियोसाकीको पुस्तक रिच ड्याड–पुअर ड्याड, मोर्गन हाउसेलको पुस्तक साइकोलोजी अफ मनी, नेपोलियन हिलको पुस्तक थिंक एन्ड ग्रो रिच जस्ता फाइनान्स विषयमा लेखिएका केही राम्रा पुस्तकहरू पढ्न सक्नुहुन्छ।

आफू र आफ्नो परिवारलाई सुरक्षित राख्ने

उत्साहका साथसाथै दीपावलीको समयमा सुरक्षाको पनि ख्याल राख्ने गरिन्छं। जस्तै सुती लुगा लगाउने, पटाका बाल्दा बालबालिकाको हेरचाह गर्ने आदि। त्यसैगरी, हामीले जीवनभर सुरक्षाको ख्याल गर्नुपर्छ। तपाईंले आफ्नो सम्पूर्ण परिवारको लागि स्वास्थ्य बीमा गर्नुुपर्छ। स्वास्थ्य सेवा महँगो बन्दै गएको छ। हाम्रो वर्षौंको बचत सानो रोगको उपचारमा पनि खेर जान सक्छ। यस्तो अवस्थामा, स्वास्थ्य बीमाले हाम्रो स्वास्थ्यको लागि सुरक्षात्मक ढालको रूपमा काम गर्दछ र चिकित्सा आपतकालिन अवस्थामा हाम्रो वालेटको रूपमा काम गर्दछ।

धनतेरसबाट सिक्नुहोस् वेल्थ क्रियसन

धनतेरसबाट हामीले पैसाको सही उपयोग गर्न पाठ सिक्न सक्छौँ। यस दिन तपाईंले आफ्नो पैसा ती चीजहरूमा लगानी गर्न सक्नुहुन्छ जसले तपाईंको घरको धनलाई बढाउनेछ।

जस्तो कि तपाईले सुन चाँदी किन्न सक्नुहुन्छ, नयाँ घर वा जग्गा किन्न सक्नुहुन्छ, नयाँ काम सुरु गर्न सक्नुहुन्छ, तपाईको व्यवसायको विकासको लागि नयाँ उपकरणहरू किन्न सक्नुहुन्छ। यस्तो अवस्थामा हामीले हाम्रो लगानीको मूल्य बढाउने ठाउँमा मात्र पैसा खर्च गर्नुपर्छ भन्ने कुरामा ध्यान दिनुपर्छ।

हरेक रंगको प्रकाशले जगमगाओस् पोर्टफोलियो

जसरी जीवनमा धेरै रङहरू छन्, प्रकृतिमा अनगिन्ती रङहरू छन्, दीपावलीमा धेरै रंगहरू छन्, त्यसैगरी तपाईंको आर्थिक पोर्टफोलियोको चमक र उज्यालो, यसमा कति रङहरू छन् भन्नेमा भर पर्छ।

भन्न खोजेको के हो भने तपाईले आफ्नो पैसा, तपाईको बचत कति प्रकार र ठाउँमा लगानी गर्नुभएको छ? एउटा पुरानो अङ्ग्रेजी भनाइ छ ‘तपाईको सबै अण्डा एउटै बक्समा नराख्नुहोस्।’ यो यस्तै केहि हो।

बचतदेखि लगानीसम्मको विविधता हुनुपर्छ। फिक्स्ड डिपोजिट, स्टक मार्केट, म्युचुअल फण्ड आदि। जस्तो अवस्थामा पनि सबै पैसा एउटै स्टक वा म्युचुअल फण्डमा लगानी गर्नु हुँदैन। सबै बचत एउटै बैंकमा राख्नु हुँदैन। समग्रमा, तपाईंले आफ्नो सबै अण्डाहरू एउटै बक्समा राख्नु हुँदैन। यदि एउटा बाकस फुट्यो भने पनि, तपाईंको बाँकी अण्डाहरू सुरक्षित हुनेछन्।

आपतकालिन अवस्थाको लागि सधैं तयार रहनुहोस्

जसरी दीपावलीको दिन हामी कुनै पनि आपतकालको लागि तयार हुन्छौं, त्यसैगरी हाम्रो जीवनमा आउन सक्ने कुनै पनि आपतकालिन अवस्थाका लागि हामी पहिलेदेखि नै तयार हुनुपर्छ। तपाईंले आफ्नो सुरक्षा र सुरक्षा व्यवस्थाहरू व्यवस्थित राख्नु पर्छ। जस्तै, टर्म इन्स्योरेन्स लिनु वा आपतकालीन कोषमा बचत गर्नु। यसबाट तपाईं र तपाईंको परिवार कुनै पनि प्रकारको आपतकालीन अवस्थाको लागि तयार रहनुहुनेछ।

दीपावली मेलमिलापको पर्व हो, ईर्ष्या होइन

दीपावलीको दिन हामी हाम्रा शत्रुहरूलाई पनि अँगालो हाल्छौं। सद्भावको यो पर्वले अरुको खुशीमा सहभागी हुन सिकाउँछ। दीपावलीको यो पाठ यस चाडमा मात्र नभई वर्षभरि सम्झनुपर्छ।

यस्तो अवस्थामा छिमेकीले नयाँ कार किन्यो भने ईर्ष्याका कारण नयाँ कार किन्नु हुँदैन। ईर्ष्यालु हुनुको सट्टा, तपाईं उनीहरूको खुशीमा सामेल हुन सक्नुहुन्छ र उनीहरूलाई हृदयदेखि बधाई दिन सक्नुहुन्छ। प्रतिस्पर्धा छ भने स्वस्थ प्रतिस्पर्धा हुनुपर्छ। यसले रमाइलो समाजको निर्माण गर्छ, जसले सम्बन्ध र अर्थ दुवै स्वस्थ राख्छ।
(अनुवादित)